BPPD
BPPD wordt gekenmerkt door aanvalsgewijze draaiduizeligheid die uitgelokt wordt door positieverandering. Losgeraakte kristallen in de evenwichtsorganen leiden tot foutieve informatie over de houding, wat duizeligheid veroorzaakt. De duur van de aanvallen varieert van enkele seconden tot een minuut. Met name bij ouderen kunnen de symptomen atypisch zijn. Vaak ontbreekt bij hen de klassieke draaiduizeligheid en wordt een licht-in-het-hoofd gevoel omschreven. Wanneer opstaan uit een zithouding de uitlokkende positieverandering is, kan de duizeligheid ten onrechte worden toegeschreven aan orthostatische hypotensie.
De diagnose ‘BPPD’ kan gesteld worden op basis van het optreden van herkenbare klachten bij de provocatieproef (Dix Hallpike); een rotatoire upbeat-nystagmus naar de aangedane zijde is kenmerkend.
BPPD heeft doorgaans een zelflimiterend beloop, waarbij de klachten na enkele weken zonder behandeling verdwijnen. Bij 30% van de patiënten die niet behandeld worden, blijven de klachten echter bestaan.BPPD is effectief te behandelen met kanaalrepositiemanoeuvres. De Epley-manoeuvre voor ‘posterieure kanaal’-BPPD laat goede resultaten zien. In een gerandomiseerde studie normaliseerde de uitslag van de Dix-Hallpike-proef bij 80% van de patiënten na één sessie van 1 tot 3 Epley-manoeuvres, tegenover 10% in de groep die met een sham-manoeuvre behandeld was.
Kiepproef van Dix-Hallpike
De provocatieproef van Dix-Hallpike voor het vaststellen van benigne paroxismale positieduizeligheid uitgaande van het achterste halfcirkelvormig kanaal in het labyrint. De patiënt wordt vanuit een rechtop zittende houding, en met axiale rotatie van het hoofd over 45° naar een zijde, plotseling achterover gekiept, waarbij het hoofd enigszins over de rand van de tafel komt te hangen. Wacht op het optreden van de klachten en de nystagmus. Doe vervolgens dezelfde test met rotatie van het hoofd naar de andere zijde. Wanneer de klachten optreden, bevindt het aangedane evenwichtsorgaan zich aan de kant van het onderste oor. De snelle slag van de nystagmus draait ook naar die kant.
Instructievideo Dix-Hallpike:
Hieronder de behandeling voor benigne paroxismale positieduizeligheid uitgaande van het achterste halfcirkelvormig kanaal. Met deze behandeling probeert men de losgeraakte kristallen in het halfcirkelvormig kanaal te verplaatsen naar de utriculus, waar zij geen kwaad meer kunnen. De behandeling bestaat uit 3 stappen, waarvan telkens 2 aspecten worden getoond: de positie van hoofd en romp van de patiënt en schematisch de positie van het labyrint. De tweede stap is in 2 fasen getoond. Wacht na elke positionering van de patiënt 30 seconden – of tot de nystamus is uitgedoofd – om de kristallen goed te laten uitzakken naar het laagste punt. 105° kantelen betekent het hoofd 15° extra laten afhangen ten opzichte van de 90°-kanteling van het lichaam.
Instructievideo Epley manoeuvre: